De Joop Gilliamse is opgericht als vereniging in 1982 door Olga en Hein de Haan. Deze bijzondere oudercrèche is vernoemd naar het eerste kindje dat ooit op deze crèche kwam.
De crèche is geïnspireerd door opvoedkundige visies van Het witte kinderplan (vanuit de provo-beweging uit de jaren 60′) en elementen van de anti-autoritaire crèche Prins Constantijn (van studenten en medewerkers van de UVA).
Toen Olga en Hein hun dochter Nina kregen, sloot Het Witte Kinderplan net haar deuren. Daarom besloten Olga en Hein zelf met een kleine groep mensen een nieuwe ouderparticipatie crèche te openen. De Joop Gilliamse creche zat eerst beneden in het gekraakte pand Prins Hendrikkade 165-166, daarna tijdens de verbouwing van dit pand in een schoollokaal aan de Oude Schans om uiteindelijk in de gelegaliseerde woning Prins Hendrikkade 165E terecht te komen.
(rechtsonder: Nina, dochter van oprichters Hein en Olga. Helemaal rechts: Joop Gilliamse, het allereerste kindje van de crèche)